Një ditë e gjatë dhe e vështirë e të menduarit ndonjëherë mund të ndihet po aq rraskapitëse sa një ditë pune fizike, dhe ekspertët mendojnë se e kanë zbuluar pse-në. Një studim i ri ka zbuluar se njerëzit mund të ndihen të lodhur pas punës intensive mendore, sepse kjo shkakton që nënproduktet potencialisht toksike të grumbullohen në pjesën e korteksit parafrontal të trurit.

Kjo ndryshon kontrollin e një personi mbi vendimet, kështu që ata kalojnë drejt veprimeve që nuk kërkojnë përpjekje ose pritje ndërsa lodhja mendore fillon. Lodhja është një mënyrë për t’i thënë trurit të fiket për të shpëtuar veten. Mathias Pessiglione nga Universiteti Pitie-Salpetriere në Francë, tha:

Teoritë me ndikim sugjeruan se lodhja është një lloj iluzioni i gatuar nga truri për të na bërë të ndalojmë çdo gjë që po bëjmë dhe të kthehemi në një aktivitet më të këndshëm. Por gjetjet tona tregojnë se puna njohëse rezulton në një ndryshim të vërtetë funksional – akumulim i substancave të dëmshme – kështu që lodhja do të ishte me të vërtetë një sinjal që na bën të ndalojmë së punuari, por për një qëllim tjetër: për të ruajtur integritetin e funksionimit të trurit.

Shkencëtarët monitoruan kiminë e trurit gjatë një dite pune në dy grupe njerëzish – ata që kishin nevojë të mendonin shumë dhe ata që kishin detyra relativisht më të lehta njohëse. Në grupin e parë, ata vëzhguan shenja lodhjeje, duke përfshirë zvogëlimin e zmadhimit të bebëzës dhe njerëzit në atë grup bënë zgjedhje drejt opsioneve që propozonin shpërblim me vonesë të shkurtër me pak përpjekje. Studiuesit shtuan se ky grup kishte nivele më të larta të një kimikati të quajtur glutamate në korteksin paraballor. Ata thonë se kjo mbështet teorinë se akumulimi i glutamatit e bën të kushtueshëm aktivizimin e mëtejshëm të kësaj pjese të trurit, aq sa kontrolli njohës është më i vështirë pas një dite të vështirë mendore pune. Këto të dhëna u publikuan në revistën Current Biology.