Hulumtimet tregojnë se ajo që njihet si “efekti i dushit” mund të ndodhë edhe jashtë dushit dhe shumë nga mendimet tona më të mira nuk ndodhin në punë ose në shkollë, por ndodhin gjatë ditëve tona që na vijnë shumë ide. Në një studim të vitit 2019, 98 shkrimtarë profesionistë dhe 87 fizikanë regjistruan çdo ditë idenë e tyre më kreative, si dhe atë që bënin dhe mendonin se kur ndodhte kjo gjë.

Ndërsa shumica e ideve ndodhën në punë, 20 për qind e ideve të tyre më domethënëse erdhën duke bërë diçka tjetër, duke larë enët ose duke bërë dush. Veçanërisht, idetë që shkrimtarët dhe fizikantët kishin larg punës së tyre u vetëvlerësuan se ishin po aq krijuese dhe të rëndësishme sa ato që kishin në punë. Kjo është në vetvete mjaft mbresëlënëse, tha Jonathan Schooler, profesor i shkencave psikologjike dhe trurit në “Universitetin e Kalifornisë” në Santa Barbara dhe autor i studimit. Ai tha:

Ndryshimi i mjedisit tonë mund të na çojë në njohuri të reja duke e nënshtruar trurin tonë ndaj stimujve të rinj. Por sigurohuni që të jetë diçka mesatarisht tërheqëse. Shumicën e ditës, ne jemi të veshur me rroba, nuk kemi ujë që derdhet mbi kokën tonë.

Efekti i dushit në kreativitet është produkt i hutimit, ku mendimet tuaja janë kudo. Historikisht, studiuesit u fokusuan në efektet negative të hutimit, i cili mund të prishë performancën dhe është shoqëruar me pakënaqësi. Hulumtimi i Schooler ka zbuluar se njerëzit që e kanë mendjen të enden për diçka që u intereson ishin më të lumtur sesa kur ishin në detyrë.

Një studim me më shumë se 1,100 të anketuar raportoi se momentet e tyre të depërtimit erdhën në dush (30 përqind), në transport (13 përqind) ose gjatë stërvitjes (11 përqind). Një studim i shtatorit raportoi se të paturit e mendimeve të lira, spontane gjatë një aktiviteti mesatarisht tërheqës, por jo të mërzitshëm, rriti kreativitetin.