Ndiheni të mërzitur apo keni vështirësi për të fjetur? Ju mund të vuani nga një çrregullim sezonal…
Vera është stina më e mirë e vitit ose të paktën kështu do t’ju thonë shumica e njerëzve. Por për një pakicë njerëzish, vera shkakton ndjenja të humorit të ulët, probleme me gjumin, humbje të oreksit dhe potencialisht humbje peshe. Nëse kjo tingëllon e njohur, mund të jeni duke përjetuar një gjendje të quajtur çrregullim emocional sezonal (SAD).
SAD është një gjendje që prek më shpesh njerëzit në dimër, kur gjithçka është pak më e zymtë. Por për 10 për qind të njerëzve me këtë gjendje, ata e përjetojnë atë në të kundërt (SAD në verë), sipas Aleancës Kombëtare për Sëmundjet Mendore. Për shkak se është më pak e zakonshme, gjendja është e rrallë dhe pak e hulumtuar.
Megjithatë, ka pasur një rritje prej 80 për qind në kërkimet në Google për “çrregullim emocional sezonal të kundërt” në vitin e kaluar, dhe një rritje prej 450 për qind në “depresionin veror” në tre muajt e fundit, sipas Marie Claire UK. Ajo sugjeron që britanikët ose janë të prirur të mësojnë më shumë rreth gjendjes, ose ka një rritje të rasteve.
Profesoresha Margareta James, themeluese e Klinikës së Mirëqenies në Harley Street dhe një psikologe, tha për The Sun:
Unë mendoj se më shumë njerëz po ndërgjegjësohen se ekziston një version veror i SAD.
SAD është një lloj depresioni që vjen dhe shkon në një model sezonal, thotë NHS. Për shkak se shumica e njerëzve e kanë atë gjatë muajve më të ftohtë dhe më të errët, ai njihet kryesisht si “depresioni dimëror”. Shkaqet nuk janë të qarta. Por mendohet se një ekspozim i reduktuar ndaj rrezeve të diellit në dimër mund të jetë i rëndësishëm.
Mund të pengojë prodhimin e hormoneve melatonin, i cili është i rëndësishëm për gjumin e rregullt, dhe serotoninës, i njohur gjithashtu si “hormoni i lumturisë”. Ndryshimi i dritës gjithashtu mund të prishë ritmin cirkadian (ora e trupit), i cili mund të largojë funksione të ndryshme trupore si oreksi dhe disponimi. Prof James tha:
Bollëku i dritës mbyll prodhimin tonë të melatoninës, e cila është e nevojshme për të fjetur. Nëse ka shumë dritë në dhomën tuaj të gjumit, ose nëse jeni jashtë vonë dhe më pas drita ju zgjon herët, cikli juaj i gjumit/zgjimit prishet dhe më pas është më e vështirë të rregulloni disponimin.
Por ka një sërë faktorësh rrethanorë që mund të kontribuojnë në një humor të ulët gjatë verës. Këto përfshijnë tendosjen financiare, besimin e ulët të trupit ose mungesën e kohës së qetë. Në verë, një person me këtë gjendje mund të humbasë oreksin, të hajë më pak dhe të humbasë peshë. Simptomat mund ta bëjnë punën ose marrëdhëniet të vështira për t’u mbajtur.