Akullnajat e fundit të Afrikës janë të destinuara të zhduken deri në vitin 2050 pavarësisht nga përpjekjet e bëra për të frenuar temperaturat globale. Lista përfshin vende ikonike të dashura nga turistët ose të shenjta për popullsinë vendase, si akullnajat në malin Kilimanxharo, Tanzani, apo ajo në malin Kenia, e fundit e mbetur në Afrikë, por edhe akullnajat e Dolomiteve në veri të Italisë. Raporti që mbërriti në prag të COP27, nga Konferenca e Palëve për klimën që zhvillohet nga 6 deri më 18 nëntor 2022 në Sharm El Sheikh të Egjiptit, bën thirrje për të vepruar.

Sipas tyre, është ende e mundur të shpëtohen dy të tretat e akullnajave, me kusht që rritja e temperaturave mesatare globale të mbetet e kufizuar në ato +1,5°C, në krahasim me epokën paraindustriale që shkenca e ka identifikuar si një prag që nuk duhet kapërcyer. Raporti numëron një total prej 18.600 akullnajash, 10% e të gjithë sipërfaqes së akullnajave të Tokës. Disa akullnaja rekord i përkasin këtij grupi, si përshembull më i larti në Kilimanxharo, më i gjati në Alaskë dhe të tjerë më pak të famshëm, por jo më pak të rëndësishëm si pellgje uji të ngrirë që garantojnë sigurinë ujore të popullatave.

Raporti i ri i UNESCO-s në bashkëpunim me Unionin Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) konfirmon se këto akullnaja janë tërhequr me një ritëm të përshpejtuar që nga viti 2000, pas një periudhe stabiliteti relativ që përfundoi 70 vjet më parë, për shkak të emetimeve të CO2 që shkaktuan ngrohjen e temperaturave atmosferike. Vetëm në vendet e Trashëgimisë Botërore, 58 miliardë tonë akull humbasin në vit, ekuivalente me konsumin vjetor të ujit të Francës dhe Spanjës. Uji i shkrirë nga këto akullnaja është përgjegjës për gati 5% të rritjes së nivelit të detit të vërejtur gjatë 20 viteve të fundit.

Akullnajat e Mont Perdu në Pyrenees, midis Spanjës dhe Francës; ato të Parkut Kombëtar Los Alerces në Argjentinë; ato të Parkut Kombëtar Huascaran në Peru; ato në Parkun Kombëtar Yelloëstone dhe Parkun Kombëtar Yosemite në Shtetet e Bashkuara; ato të Te Ëahipounamu në Zelandën e Re, janë pjesë e listës. Studimi, bazuar në projeksionet e bazuara në të dhënat satelitore, saktëson se shpenzimet e këtyre humbjeve do të ndihen kryesisht nga komunitetet lokale dhe popullsitë indigjene, të cilët mbështeten tek akullnajat për të siguruar ujin për ujitje.

Ndërkaq, rikujtojmë se krijesat e lashta po dalin nga depoja e ftohtë e shkrirjes së ngricës së përhershme, pothuajse si diçka nga një film horror. Nga megafauna e zhdukur tepër e ruajtur si rinoceronti i leshtë, tek mbetjet 40,000-vjeçare të një ujku gjigant dhe bakteret mbi 750,000 vjet të vjetra. Jo të gjitha këto gjëra kanë vdekur. Myshku shekullor ishte në gjendje të kthehej në jetë në ngrohtësinë e laboratorit. Gjithashtu, në mënyrë të pabesueshme, ishin krimbat e vegjël 42,000-vjeçarë.